EMERGENCY 112 ЕВРОПСКИ БРОЈ ЗА ИТНИ  СЛУЧАИ

 

ЧПП / PTS / FAQ

ЧЕСТО ПОСТАВУВАНИ ПРАШАЊА

  • Што е 112?

„112“ е европски број за итни случаи на кој луѓе кои се во неволја може да се јават 24 часа/7 дена, во сите 27 земји-членки на Европската унија за да добијат итна помош од противпожарната бригада, итна медицинска помош или полиција. На бројот 112 можете да се јавите преку фиксен или мобилен телефон. Европскиот број за итни случаи е бесплатен насекаде.

 

  • Во кои земји можам да се јавам на 112 кога сум во неволја?

Во сите 27 членки на ЕУ (Белгија, Бугарија, Хрватска, Кипар, Данска, Германија, Естонија, Финска, Франција, Грција, Унгарија, Ирска, Италија, Латвија, Литванија, Луксембург, Малта, Холандија, Австрија, Полска, Португалија, Романија, Словенија, Словачка, Шпанија , Чешка и Шведска), како и во други европски земји и на други места.

  • Дали јавување на 112 е бесплатно?

Да, јавување на 112 е бесплатно.

 

  • Како може лице со оштетен слух или говор да повика помош?

Преку испраќање СМС до бројот 112 или користење на некоја од достапните за симнување СОС апликации за Android или iPhone.

 

  • Што може да направите за службите за итни случаи лесно да ја најдат вашата адреса?

Кога се јавувате на 112, секогаш треба да ја потврдите адресата/локацијата на инцидентот. Погрижете се да ја наведете или опишете адресата на инцидентот толку темелно и јасно колку што бара операторот. Јасно кажете му на операторот доколку знаете дека адресата не е лесно да се најде преку GPS или ја нема на Google Maps. За да заштеди време, доколку е тоа можно, може член од семсјството да ги чека службите за итни случаи на влезната врата и да им покаже каде да точно одат или, ако тоа не е можно, на барање на центарот за итни повици на 112 да ја отвори вратата додека се чека пристигнувањето на брзата помош или пожарникарите. Навечер вклучете ги надворешните светла, доколку е можно и не заборавајте да ги ставите домашните миленици во безбеден (заклучен) простор.

  • На кој јазик може да зборувам кога ќе се јавам на 112?

Македонски, албански и англиски.

 

  • Кога треба да се јавам на 112?

Неколку примери на ситуации кога МОРА да повикате број за итни случаи:

  • Кога гори зграда, шума или автомобил или кога од зграда излегува чад.
  • Луѓе кои се заглавени или заробени и треба да се евакуираат од куќа или автомобил.
  • Во случај на тешка несреќа со повредени лица (тешки повреди / обилно крварење).
  • Кога некој се обидува да украде или оштети автомобил.
  • Кога сте жртва или сведок на агресија или тепачка.
  • Кога некој ви се заканува по животот.
  • Кога ќе видите дека некој провалил во куќа или ќе забележите дека некој се обидува да влезе во вашата или соседната куќа.
  • Кога ќе бидете сведоци на обид за самоубиство.
  • Кога вие или некој од вашата околина е во бесознание, не престанува да крвари или се гуши.
  • Доколку сте проголтале отров или непозната супстанција
  • Вдишен чад или отровни гасови

Некои примери кога НЕ ТРЕБА:

  • За да видите дали 112 навистина функционира.
  • Да се пошегувате кога се е во ред.
  • Кога ви требаат општи информации, како нечиј телефонски број или адреса.
  • Затоа што сте заклучени вон домот или не можете да ја најдете каде сте ја паркирале колата.
  • Да нарачате достава или такси.

 

  • Дали се снимаат повиците кон 112?

Кога ќе го повикате бројот за итни случаи 112, вашиот повик може да се сними или зачува. Итните повици се снимаат со цел одговорните од службите за одговор на итни случаи да можат повторно да ги слушаат овие повици и уште подобро да им помогнат на луѓето кои имаат потреба. Поради оваа причина, снимените телефонски повици може да се зачуваат една година.

 

PYETJE TË SHPESHTA

Çkа është 112?

112 është Numri Evropian për thirrje urgjente që njerëzit në vështirësi mund të telefonojnë 24 orë në 7 ditë të javës, në të 27 shtetet anëtare të Unionit Evropian për të marrë ndihmë urgjente nga brigada e zjarrfikësve, ndihma e shpejtë ose policia. Në numrin 112 mund të telefononi  nga një telefon fiks ose celular. Numri Evropian për thirrje urgjente është pa pagesë në të gjithë vendet.

 

Në cilat vende mund të telefonoj 112 kur kam nevojë për urgjencë?

Në të 27 vendet anëtare të UE-së (Belgjikë, Bullgari, Kroaci, Qipro, Danimarkë, Gjermani, Estoni, Finlandë, Francë, Greqi, Hungari, Irlandë, Itali, Letoni, Lituani, Luksemburg, Maltë, Holandë, Austri, Poloni, Portugali, Rumani, Slloveni, Sllovaki, Spanjë, Republikën Çeke dhe Suedi), si dhe në vende të tjera evropiane dhe gjetkë.

 

A është telefonata në numrin 112 falas?

Po, telefonatat në numrin 112 është falas.

 

Si mund të kërkojë ndihmë një person me dëmtim të dëgjimit ose të të folurit?

Duke dërguar një porosi (SMS) në numrin112, ose duke përdorur një nga aplikacionet e disponueshme SOS për Android ose iPhone.

 

Çfarë mund të bëni për ta bërë më të lehtë, që shërbimet e urgjencës të gjejnë adresën tuaj?

Kur telefononi në numrin 112, gjithmonë duhet të konfirmoni adresën/vendin e incidentit. Sigurohuni që të deklaroni ose përshkruani adresën e incidentit aq tërësisht dhe qartë sa kërkon operatori. Bëjani të ditur operatorit, nëse e dini se adresa nuk është e lehtë për t’u gjetur përmes GPS ose Google Maps. Për të kursyer kohë, nëse është e mundur, një anëtar i familjes mund të presë shërbimet e urgjencës në derën e përparme dhe t’u tregojë atyre saktësisht se ku të shkojnë ose nëse kjo nuk është e mundur, me kërkesë të qendrës së thirrjeve të urgjencës në numrin 112, të hapë derën gjatë pritjes për të mbërritur ndihma e shpejtë mjekësore, zjarrfikësit ose policia. Ndizni dritat e jashtme gjatë natës, nëse është e mundur, dhe mos harroni t’i vendosni kafshët shtëpiake në një zonë të sigurt (të mbyllur).

 

Në cilën gjuhë mund të flas kur telefonoj në numrin 112?

Shqip, maqedonisht dhe anglisht.

 

Kur duhet të telefonoj në numrin 112?

Disa shembuj të situatave kur DUHET të telefononi në numrin për thirrje urgjente:

  • Kur digjet një ndërtesë, pyll ose makinë ose kur del tym nga një ndërtesë.
  • Njerëzit që janë bllokuar dhe duhet të evakuohen nga një shtëpi ose makinë.
  • Në rast aksidenti të rëndë me persona të lënduar (lëndime të rënda/gjakderdhje të bollshme).
  • Kur dikush përpiqet të vjedhë ose të dëmtojë një makinë.
  • Kur jeni viktimë ose dëshmitar i agresionit ose i një zënke.
  • Kur dikush kërcënon jetën tuaj.
  • Kur shihni dikë që hyn në një shtëpi, ose vini re se dikush përpiqet të hyjë në shtëpinë tuaj ose të një fqiu.
  • Kur jeni dëshmitar i një tentative për vetëvrasje.
  • Kur ju ose dikush rreth jush është pavetëdije, ka gjakderdhje pa pushim ose mbytet.
  • Nëse keni gëlltitur helm ose një substancë të panjohur.
  • Thith aromë tymi ose aromë të gazrave toksike.

Disa shembuj se kur NUK DUHET të telefononi në numrin për thirrje urgjente:

  • Për të parë nëse 112 po funksionon vërtetë.
    • Kur nuk keni nevojë për ndihmë dhe bëni një thirrje për shaka.
    • Kur keni nevojë për informacione të përgjithshme, si p.sh. numri i telefonit ose adresa e dikujt.
    • Kur je i mbyllur jashtë shtëpisë ose nuk mund të gjesh se ku e ke parkuar makinën.
    • Për të porositur dërgesë ose një taksi.

 

 

A regjistrohen telefonatat në 112?

 

Kur telefononi numrin e urgjencës 112, telefonata regjistrohet dhe ruhet. Thirrjet e urgjencës regjistrohen me qëllim që reaguesit e urgjencës të mund t’i dëgjojnë përsëri këto thirrje dhe të ndihmojnë më mirë njerëzit në nevojë. Për këtë arsye, telefonatat e regjistruara mund të ruhen për periudhë prej një viti.

FREQUENTLY ASKED QUESTIONS

FREQUENTLY ASKED QUESTIONS

  • What is 112?

“112” is the European emergency number that people in distress can call 24 hours a day, 7 days a week, in all 27 Member States of the European Union to get emergency help from the fire brigade, ambulance or police. You can call 112 from a landline or mobile phone. The European emergency number is free of charge everywhere.

  • In which countries can I call 112 when I have an emergency?

In all 27 EU member states (Belgium, Bulgaria, Croatia, Cyprus, Denmark, Germany, Estonia, Finland, France, Greece, Hungary, Ireland, Italy, Latvia, Lithuania, Luxembourg, Malta, the Netherlands, Austria, Poland, Portugal, Romania, Slovenia, Slovakia, Spain, Czech Republic and Sweden), as well as in other European countries and elsewhere.

  • Is calling 112 free?

Yes, calling 112 is free..

  • How can a person with hearing or speech impairment call for help??

By sending an SMS to 112 or using one of the available SOS applications for Android or iPhone.

  • What you can do to make it easier for emergency services to find your address?

When calling 112, you should always confirm the address/location of the incident. Make sure to state or describe the address of the incident as thoroughly and clearly as the operator requests. Make it known to the operator if you know that the address is not easy to find via GPS or is not on Google Maps. To save time, if possible, a family member can wait for the emergency services at the front door and show them exactly where to go or, if this is not possible, at the request of the 112 emergency call center, open the door while waiting for the ambulance or firefighters to arrive. Turn on the exterior lights at night, if possible, and remember to put pets in a safe (locked) area.

  • What language can I speak when I call 112?

Macedonian, Albanian and English.

  • When should I call 112?

A few examples of situations when you MUST call an emergency number:

  • When a building, forest, or car is on fire or when smoke is coming out of a building.
  • People who are stuck or trapped and need to evacuate from a house or car.
  • In the event of a serious accident with injured persons (severe injuries/profuse bleeding).
  • When someone tries to steal or damage a car.
  • When you are a victim or witness of aggression or a fight.
  • When someone threatens your life.
  • When you see someone breaking into a house or you notice someone trying to enter your or a neighbor’s house.
  • When you witness a suicide attempt.
  • When you or someone around you is unconscious, bleeding non-stop, or choking.
  • If you have swallowed poison or an unknown substance.
  • Inhaled smoke or toxic gases.

Some examples of when you SHOULD NOT:

  • To see if 112 is really functioning.
  • To make a prank call.
  • When you need general information, like someone’s phone number or address.
  • Because you’re locked out of your home or can’t find where you parked your car.
  • To order delivery or a taxi.
  • Are calls to 112 recorded?

When you call the emergency number 112, your call may be recorded or saved. Emergency calls are recorded so that emergency responders can listen to these calls again and better help people in need. For this reason, recorded phone calls may be saved for period of one year.

 

ПРАШАЛНИК / QUESTIONNAIRE

ПРАШАЛНИК ЗА ПОПЛАКИ НА ГРАЃАНИТЕ / PYETESOR PËR ANKESA E QYTETARËVE /

CITIZEN COMPLAINTS QUESTIONNAIRE

Овој прашалник содржи стандардизирани чекори за поднесување поплаки од граѓани во врска со однесувањето или услугата на операторите за итни повици на 112.

Ky pyetësor përmban hapa të standardizuar për paraqitjen e ankesave nga qytetarët në lidhje me sjelljen apo cilësinë e shërbimit të operatorëve të thirrjeve të urgjencës 112.

This questionnaire contains standardized steps for submitting complaints by citizens regarding the behavior or quality of service of 112 emergency call operators.

ЦЕЛ НА ПРАШАЛНИКОТ

Овој прашалник содржи стандардизирани чекори за поднесување поплаки од граѓани во врска со однесувањето или услугата на операторите за итни повици на 112. Прашалникот има за цел:

  • Да ​​обезбеди транспарентен и систематски процес за постапување по жалбите.
  • Да помогне при идентификување и решавање на потенцијалните проблеми во однесувањето на операторот.
  • Да го подобри севкупниот квалитет на услугите и довербата на јавноста во системот за итни повици 112.

Прашалникот се однесува на сите претставки поднесени од граѓани кои сметаат дека се соочиле со несоодветно или непрофесионално однесување од оператор на 112.

Истиот е усвоен со цел да:

  • Обезбеди структуриран начин за жалителите да ги артикулираат своите поплаки.
  • Собере релевантни податоци кои ќе ни овозможат целосно и правилно да ја разбереме полаката, но и за одредување последоледователна обука за подобрување на однесувањето на операторот.
  • Обезбеди правичност и отчетност во решавањето на поплаките.

Напомена: Нецелосни или нејасни жалби го попречуваат процесот на решавање; оттука, прецизни информации се задолжителни за да се обезбеди валидна и активна повратна информација. Нецелосните приговори нема да бидат обработени.

 

ПОСТАПКА  ЗА ПОДНЕСУВАЊЕ НА ПОПЛАКА:

Граѓаните ги поднесуваат своите поплаки со пополнување на стандардизираниот прашалник. Зададените полиња ги пополнувате директно на самиот документ, го меморирате и истиот го поднесувате преку електронска пошта на kabinet@cuk.gov.mk  или во печатена форма го доставувате до Центарот за управување со кризи преку пошта на адреса ул. Димче Мирчев број 9 1000 Скопје. (превземи прашалник)

Центарот за управување со кризи по разгледување на поплаката го известува подносителот на истата за резултатите од процесот и евентуални мерки кои се превземени.

QËLLIMI I PYETËSORIT

QËLLIMI I PYETËSORIT

Ky pyetësor përmban hapa të standardizuar për paraqitjen e ankesave nga qytetarët në lidhje me sjelljen apo cilësinë e shërbimit të operatorëve të thirrjeve të urgjencës 112.

Pyetësori synon:

  • Sigurim të një procesi transparent dhe sistematik për trajtimin e ankesave.
  • Një ndihmë në identifikimin dhe zgjidhjen e problemeve të mundshme në sjelljen e operatorit.
  • Përmirësimin e cilësisë së përgjithshme të shërbimeve dhe besimin e publikut në sistemin e thirrjeve të urgjencës 112.

Pyetësori i referohet të gjitha ankesave të qytetarëve të cilët besojnë se kanë hasur në sjellje të papërshtatshme ose joprofesionale nga një operator 112.

Pyetësori u miratua me qëllim që:

  • Të siguroj një mënyrë të strukturuar për ankuesit për të artikuluar ankesat e tyre.
  • Të mbledh të dhëna përkatëse që do të na lejojnë të kuptojmë plotësisht dhe saktë ankesën, si dhe të përcaktojmë trajnimin pasues për të përmirësuar sjelljen e operatorit.
  • Të siguroj drejtësi dhe llogaridhënie në zgjidhjen e ankesave.

Vini re: Ankesat e paplota ose të paqarta pengojnë procesin e zgjidhjes; prandaj është i detyrueshëm informacioni i saktë për të siguruar reagime të vlefshme dhe të zbatueshme. Ankesat jo të plota nuk do të procedohen.

PROCEDURA E ANKESAVE:

Qytetarët paraqesin ankesat e tyre duke plotësuar pyetësorin e standardizuar. Fushat e specifikuara i plotësoni drejtpërdrejt në vetë dokumentin, e ruani dhe e dërgoni me e-mail
kabinet@cuk.gov.mk ose e dorëzoni në formë të shtypur në Qendrën për Menaxhim me Kriza me postë në adresën rr. Dimçe Mirçev nr. 9, 1000 Shkup. (Shkarko pyetësorin)

Pas shqyrtimit të ankesës, Qendra për Menaxhim me Kriza njofton ankuesin për rezultatet e procesit dhe çdo masë të marë.

PURPOSE OF THE QUESTIONNAIRE

PURPOSE OF THE QUESTIONNAIRE

This questionnaire contains standardized steps for submitting complaints by citizens regarding the behavior or quality of service of 112 emergency call operators. The questionnaire aims to:

  • Provide a transparent and systematic process for handling complaints.
  • Assist in identifying and resolving potential problems in operator behaviour.
  • Improve the overall quality of services and public confidence in the 112 emergency call system.

The questionnaire refers to all complaints submitted by citizens who believe they have encountered inappropriate or unprofessional behavior from a 112 operator..

It was adopted in order to:

  • Provide a structured way for complainants to articulate their complaints.
  • Collect relevant data that will allow us to fully and accurately understand the complaint, as well as to determine subsequent training to improve the operator’s behavior.
  • Ensure fairness and accountability in the resolution of complaints.

Notice: Incomplete or unclear complaints hinder the resolution process; hence, precise information is mandatory to ensure valid and actionable feedback. Incomplete complaints will not be processed.

 

COMPLAINT PROCEDURE:

Citizens submit their complaints by filling out a standardized questionnaire. Fill in the required fields directly on the document itself, save it and submit it via email to kabinet@cuk.gov.mk or submit it in printed form to the Crisis Management Center by mail on Dimche Mirchev 9, 1000 Skopje. (download questionnaire)

After reviewing the complaint, the Crisis Management Center notifies the complainant of the results of the process and any measures taken.

Законска основа / Baza ligjore / Legal basis

ЗАКОНСКА ОСНОВА

Законска основа

Според Законот за управување со кризи, Центарот за управување со кризи е орган на државната управа во рамките на единствен комуникациски и информациски систем. На целата територија на Републиката, во ЦУК е воспоставен единствен број (112) кој им овозможува на повикувачите да контактираат со итните служби во случај на ризици, опасности и други несреќи. Организирањето и функционирањето на овој комуникациско-информативен систем со единствен број за итни случаи е регулиран со уредба на Владата.

112, функции и можности

На 12 февруари 2022 година, што се совпаѓа со Европскиот ден 112, Република Северна Македонија го промовираше својот национален систем за одговор при итни случаи, усвојувајќи го Европскиот број за итни случаи 112. Оваа иницијатива имаше за цел да ја модернизира инфраструктурата за одговор при итни случаи на земјата како подготовка за нејзиниот предвиден влез во Европската унија. Проектот, кој траеше приближно 14 месеци, вклучуваше соработка на Beta 80 Group од Италија и локални партнери. Примарната цел беше да се консолидираат сите повици за итни случаи – претходно управувани од одделни второстепени одговорни точки за јавна безбедност (PSAP) за полиција, противпожарна бригада и служби за итна медицинска помош – во унифициран систем. Претходното поставување беше децентрализирано, користејќи повеќе броеви за итни случаи и потпирајќи се на традиционалните, рачни технологии. Воведувањето на 112 како единствен број за итни случаи во Република Северна Македонија донесе неколку предности:

  1. Имаме единствен, универзален број за сите итни случаи.
  2. Бесплатен е.
  3. 112 интегрира различни служби за итни случаи, како што се полиција, противпожарна заштита и итната медицинска помош во еден обединет систем.
  4. 112 е лесен за паметење и бирање, што го прави достапен за луѓето во неволја.
  5. 112 може да се бира дури и на телефони без SIM картичка или со заклучена тастатура.
  6. Имањето единствен, универзален број за итни случаи ја намалува конфузијата и веројатноста луѓето да вртат погрешен број во стресна ситуација.
  7. Во Македонија, бирањето 112 од мобилен телефон автоматски обезбедува точни информации за локацијата на јавувачот, помагајќи во побрзо време на одговор.
  8. Интеграцијата на службите за итни случаи под заеднички број промовира поефикасно користење на ресурсите, бидејќи повеќе агенции можат беспрекорно да ги координираат нивните напори.
  9. Усвојувањето на 112 ја усогласи Македонија со меѓународните стандарди за одговор при итни случаи, што го потврди и позитивната оценка во извештајот на Европската комисија.
  10. Воспоставувањето на 112 како број за итни случаи ја подобрува ефективноста, пристапноста и стандардизацијата на службите за итни случаи во една земја. Затоа – во случај на не дај Боже, вртете 112, останете смирени, слушајте ги упатствата на операторите и одговарајте на нивните прашања.

 

 

Диспечерски систем помогнат од компјутер во РСМ

Life 1st CAD (Computer Aided Dispatch = Диспачирање помогнато од компјутер – ДПК) е диспечерски систем потпомогнат од компјутер, производ на Beta 80 Group, кој се користи од институциите познати како ТОИП (Public safety answering point (PSAP) – Точка за одговор на итни повици (Секторот Е-112 при ЦУК), за одговарање и управување со настани, следење на достапни ресурси, информации и опасности, како и испраќање на екипи за интервенција.

Life 1st CAD е дизајниран за да помогне со:

  • Одговарање на итни повици,
  • Идентификација на повикувач и локација на инцидент,
  • Точно класифицирање на инцидент преку детални процедури,
  • Додавање белешки и коментари и нивно споделување со други оператори во размена и проток на информации во реално време,
  • Помагање на операторот при решавање инцидент преку листа на активности (мерки) што мора да се извршат,
  • Избор и испраќање на најсоодветните ресурси,
  • Следење на статусот за испраќање на ангажираните возила,
  • По затворање на инцидентот, преглед на настанот и вклучување дополнителни белешки и материјали и
  • Генерирање извештаи.

Целиот овој Диспечерски систем помогнат од компјутер е повеќестепен. Постои утврдена хиерархија според која Секторот Е-112, поточно Одделението за управување со повици кон 112 при ЦУК, има улога на првостепена контролна соба, односно првостепен пристапен пункт за итни повици. Ова одделение (првостепена контролна соба) има одговорност да ги класифицира (за што пократко време што е можно попрецизно и подетално да определи за каков вид на итен случај станува збор) и локализира инцидентите (определување на точна локација преку GNSS системот за навигација и Google Maps). По успешната локализација и класификација на инцидентот, Оделението за управување со повици ги препраќа Настаните до второстепените контролни соби (ИМП, Полиција, Пожарна) коишто имаат надлежност да организираат теренска реакција за инцидентот. Ваква „архитектура” на Точки за итни повици се среќава во Европските системи на 112.

Можности на системот:

  • Говорни повици
  • SMS
  • E-Call
  • SMS со локација – од Android апликации
  • Снимена порака која содржи координати за локација откако iPhone ќе регистрира сериозен потрес/судар (iPhone-14 и понови)

BAZA LIGJORE

Sipas Ligjit për Menaxhim me Kriza, Qendra për Menaxhim me Kriza është organ i administratës shtetërore në kuadër të një sistemi të vetëm komunikimi dhe informimi. Në QMK në të gjithë territorin e Republikës është vendosur një numër i vetëm 112 për thirrje urgjente, i cili u mundëson telefonuesve të kontaktojnë shërbimet e urgjencës në rast rreziqesh dhe emergjencash/aksidente dhe të tjera. Organizimi dhe funksionimi i këtij sistemi komunikimi dhe informimi me një numër të vetëm për thirrje urgjente është i rregulluar me Dekret të qeverisë.

Definicione pë urgjencë

Urgjencë është një situatë urgjente, e papritur dhe zakonisht e rrezikshme, që paraqet një rrezik të menjëhershëm për jetën, shëndetin, pronën dhe/ose mjedisin, duke kërkuar ndërhyrje të menjëhershme dhe urgjente pa të cilën ngjarja do të përshkallëzohet. Që një ngjarje të klasifikohet si urgjent, duhet të plotësojë kriteret e mëposhtme:

  1. Të paraqesë një kërcënim të menjëhershëm për jetën, shëndetin, pronën ose mjedisin
  2. Ka shkaktuar tashmë humbje jete, lëndime/dëmtime shëndetësore, dëme materiale ose mjedisi
  3. Kërkon ndërhyrje të menjëhershme dhe urgjente
  4. Ka një probabilitet të lartë për t’u përshkallëzuar dhe për të shkaktuar rrezik të menjëhershëm për jetën, shëndetin, pronën ose mjedisin.

 

Llojet e emergjencave:

  1. Kërcënime për jetën

Urgjente janë ngjarjet që përbëjnë një kërcënim të menjëhershëm për jetën e njeriut. Kjo mund të ndryshojë nga urgjencat që kërcënojnë jetën e një personi të vetëm, të tilla si një sërë urgjencash mjekësore, duke përfshirë SULM NË ZEMËR, GODITJE NË TRU, SULM KARDIAK DHE TRAUMA, deri te incidentet që prekin një numër të madh njerëzish, të tilla si FATKEQËSITË NATYRORE, duke përfshirë PËRMBYTJET, TËRMETET dhe SHPËRTHIME EPIDEMIKE. Shumica e shërbimeve këto lloj urgjencash i konsiderojnë si prioritetin më të lartë, në përputhje me idenë se asgjë nuk është më e rëndësishme se jeta e njeriut.

  1. Rreziqet për shëndetin

Disa urgjenca nuk janë domosdoshmërisht kërcënuese menjëherë për jetën, por mund të kenë implikime serioze për shëndetin dhe mirëqenien e vazhdueshme të një personi ose personash (edhe pse një urgjencë shëndetësore mund të përshkallëzohet më pas në kërcënuese për jetën). Shkaqet e një urgjence shëndetësore janë shpesh shumë të ngjashme me ato të urgjencave kërcënuese për jetën, të cilat përfshijnë urgjencat mjekësore dhe fatkeqësitë natyrore, megjithëse gama e incidenteve që mund të kategorizohen këtu është shumë më e gjerë se ato që shkaktojnë lëndime kërcënuese për jetën (si p.sh. FRAKTURAT E EKSTRIMETETEVE, të cilat zakonisht nuk shkaktojnë vdekje, por kërkojnë ndërhyrje të menjëhershme që personi të shërohet siç duhet). Shumë urgjenca kërcënuese për jetën, si sulmet në zemër, janë gjithashtu urgjenca shëndetësore.

  1. Rreziqet e mjedisit

Disa urgjenca nuk kërcënojnë menjëherë jetën, shëndetin apo pronën, por më tepër prekin mjedisin natyror dhe jetën brenda tij. Shembujt përfshijnë ZJARRET NË PYJE, mbetjet industriale në lumenj, derdhjet e naftës në det, etj.

Funksionet dhe mundësitë e numrit 112

Më 12 shkurt 2022, që përkon me Ditën Evropiane 112, Republika e Maqedonisë së Veriut lançoi sistemin e saj kombëtar të reagimit ndaj emergjencave, duke miratuar numrin evropian për thirrje urgjente 112. Kjo nismë kishte për qëllim modernizimin e infrastrukturës së reagimit ndaj emergjencave të vendit në përgatitje për hyrjen e synuar në Unionin Evropian. Projekt, i cili zgjati afërsisht 14 muaj, përfshinte bashkëpunimin e Beta 80 Group nga Italia dhe partnerët vendas. Objektivi kryesor ishte konsolidimi i të gjitha thirrjeve të urgjencës – të trajtuara më parë nga Pikat përgjegjëse të sigurisë publike (PSAP – Public safety answering point) për policinë, zjarrfikësit dhe ndihmën e shpejtë – në një sistem të unifikuar. Konfigurimi i mëparshëm ishte i decentralizuar, duke përdorur numra të shumtë për thirrje urgjente dhe duke u mbështetur në teknologjitë tradicionale manuale. Futja e 112 si numër i vetëm për thirrje urgjente në Republikën e Maqedonisë së Veriut solli disa përparësi:

  1. Ne kemi një numër të vetëm universal për të gjitha rastet urgjente.
  2. Është falas.
  3. 112 integron shërbime të ndryshme urgjente si: policia, zjarrfikëset dhe shërbimet e ndihmës së shpejtë, në një sistem të unifikuar.
  4. 112 është i lehtë për t’u mbajtur mend dhe thirrur, duke e bërë atë të aksesueshëm për njerëzit në vështirësi.
  5. 112 mund të thirret edhe në telefonat pa kartë SIM ose me tastierë të kyçur.
  6. Pasja e një numri të vetëm universal të urgjencës redukton konfuzionin dhe gjasat që njerëzit të formojnë numrin e gabuar në një situatë stresuese.
  7. Në Republikën e Maqedonisë së Veriut, thirrja në numrin 112 nga një telefon celular siguron automatikisht informacion të saktë për vendndodhjen e telefonuesit, duke ndihmuar në përshpejtimin e kohës së përgjigjes.
  8. Integrimi i shërbimeve urgjente, nën një numër të vetëm promovon përdorimin më efikas të burimeve, pasi shërbime të shumta për urgjencë, mund të koordinojnë pa probleme përpjekjet e tyre.
  9. Siç konfirmohet nga vlerësimi pozitiv në raportin e Komisionit Evropian, miratimi i numrit 112 e ka sjellë Republikën e Maqedonisë së Veriut, në përputhje me standardet ndërkombëtare për reagime urgjente.
  10. Vendosja e numrit 112 si një numër për thirrje urgjente, përmirëson efektivitetin, aksesueshmërinë dhe standardizimin e shërbimeve të urgjencës në një vend.

Prandaj – në raste urgjente, telefononi në numrin 112, qëndroni të qetë, dëgjoni udhëzimet e operatorëve dhe përgjigjuni pyetjeve të tyre.

Shpërndarja kompjuterike Life 1st (CAD)Republikën e Maqedonisë së Veriut

Life 1st CAD (Computer Aided Dispatch) është një dërgesë me ndihmën e kompjuterit, produkt i Beta 80 Group, i përdorur nga institucionet e njohura si Pikat përgjegjëse të sigurisë publike (PSAP) i vendosur në Sektorin E-112 në Qendrën për Menaxhim me Kriza, për t’u përgjigjur dhe menaxhuar incidentet, monitoruar burimet e disponueshme, informuar për rreziqet si dhe për të dërguar informacionin deri tek ekipet e ndërhyrjes.

Life 1st CAD është krijuar për të ndihmuar:

  • Duke iu përgjigjur thirrjes së urgjencës
  • Identifikimi i telefonuesit dhe vendndodhjes së incidentit
  • Klasifikimi i saktë i incidentit përmes procedurave hap pas hapi
  • Shtimi i shënimeve dhe komenteve dhe ndarja e tyre me operatorë të tjerë për shkëmbimin dhe rrjedhën e informacionit në kohë reale
  • Udhëheqja në trajtimin e saktë të incidentit nga një listë veprimesh (masash) që duhet të përmbushen
  • Përzgjedhja dhe shpërndarja e burimeve më të përshtatshme
  • Ndjekja e statusit të dërgimit të automjeteve të angazhuara
  • Pas mbylljes së ngjarjes, rishikohet dhe përfshihen shënime dhe materiale shtesë
  • Gjeneron raporte

I gjithë ky sistem shpërndarjeje (dispatch) i ndihmuar nga kompjuteri është me shumë nivele. Ekziston një hierarki e vendosur sipas së cilës Sektori E-112, më saktë Njësia e menaxhimit të thirrjeve 112 në Qendrën për Menaxhim me Kriza, ka rolin e kontrollit të nivelit të parë, pra pikës së hyrjes së nivelit të parë për thirrjet urgjente. Kjo njësi (kontrolli i nivelit të parë) është përgjegjëse për klasifikimin (përcaktimin e llojit të urgjencës në kohën më të shkurtër të mundshme, sa më saktë dhe në detaje) dhe lokalizimin e incidenteve (përcaktimin e vendndodhjes së saktë nëpërmjet sistemit të navigimit GNSS dhe Google Maps). Pas lokalizimit dhe klasifikimit të suksesshëm të incidentit, Njësia e menaxhimit të thirrjeve i përcjell ngjarjet në kontrollin e nivelit të dytë (Ndihma e parë, Policia dhe Zjarrfikësit) të cilët kanë autoritet për të organizuar reagim në teren ndaj incidentit. Një hierarki e tillë e pikave të thirrjeve urgjente, gjendet në Sistemin Evropian 112.

Mundësitë e Sistemit 112:

  • Thirrje zanore
  • SMS
  • E-Thirrje
  • Porosi (SMS) me vendndodhjen – nga aplikacionet Android
  • Porosi e regjistruar që përmban koordinatat e vendndodhjes pasi iPhone regjistron një goditje/përplasje të rëndë (iPhone-14 dhe versione më të reja).

LEGAL BASIS

Legal basis

According to the Law on Crisis Management, the Crisis Management Center is a state administration body within the framework of a single communication and information system. A single number (112) has been established in the CMC throughout the territory of the Republic, which allows callers to contact emergency services in case of risks, dangers and other emergencies/accidents. The organization and functioning of this communication and information system with a single emergency number is regulated by a government decree.

 

112, functions and capabilities

On 12 February 2022, coinciding with the European 112 Day, the Republic of North Macedonia launched its national emergency response system, adopting the European emergency number 112. This initiative aimed to modernize the country’s emergency response infrastructure in preparation for its intended entry into the European Union. The project, which spanned approximately 14 months, involved the collaboration of Beta 80 Group from Italy and local partners. The primary objective was to consolidate all emergency calls – previously handled by separate secondary Public Safety Answering Points (PSAPs) for police, fire brigade and emergency medical services – into a unified system. The previous setup was decentralized, using multiple emergency numbers and relying on traditional, manual technologies. The introduction of 112 as the single emergency number in the Republic of North Macedonia brought several advantages:

  1. We have a single, universal number for all emergencies.
  2. It is free.
  3. 112 integrates different emergency services, such as police, fire and emergency medical services, into one unified system.
  4. 112 is easy to remember and dial, making it accessible to people in distress.
  5. 112 can be dialed even on phones without a SIM card or with a locked keypad.
  6. Having a single, universal emergency number reduces confusion and the likelihood of people dialing the wrong number in a stressful situation.
  7. In Macedonia, dialing 112 from a mobile phone automatically provides accurate information about the caller’s location, helping to speed up response times.
  8. The integration of emergency services under a single number promotes more efficient use of resources, as multiple agencies can seamlessly coordinate their efforts.
  9. The adoption of 112 has brought Macedonia into line with international emergency response standards, as confirmed by the positive assessment in the European Commission report.
  10. The establishment of 112 as an emergency number improves the effectiveness, accessibility and standardization of emergency services in a country. Therefore – in case of emergency, dial 112, stay calm, listen to the operators’ instructions and answer their questions.

 

 

 

Computer Aided Dispatch in the Republic of North Macedonia

 

Life 1st CAD is a computer-aided dispatch, a product of Beta 80 Group, used by institutions known as Public Safety Answering Points (PSAPs, for RN Macedonia that is the E-112 Department at the Central Emergency Management Center), to respond to and manage incidents, monitor available resources, information and hazards, and dispatch intervention teams.

Life 1st CAD is designed to assist in:

  • Answering the emergency call
  • Identifying the caller and incident location
  • Correctly classifying the incident though step-by-step procedures
  • Adding notes and comments and share them with other operators for real time information exchange and flow
  • Guiding in the correct incident handling by a list of actions (measures) that have to be fulfilled
  • Selecting and dispatching the most appropriate resources,
  • Tracking engaged vehicles dispatch status.
  • After the incident is closed, review the event and include additional notes and materials
  • Generate reports

This entire computer-aided dispatching system is multi-leveled. There is an established hierarchy according to which the E-112 Department, more precisely the 112 Call Management Unit at the Central Emergency Management Center, has the role of a first-level control room, i.e. the first-level access point for emergency calls. This unit (first-level control room) is responsible for classifying (determining the type of emergency in the shortest possible time, as accurately and in detail as possible) and localizing incidents (determining the exact location via the GNSS navigation system and Google Maps). After the successful localization and classification of the incident, the Call Management Unit forwards the Events to the second-level control rooms (EMS, Police, Fire Department) which have the authority to organize a field response to the incident. Such an “architecture” of Emergency Call Points is found in the European 112 systems.

System’s capabilities:

  • Voice calls
  • SMS
  • E-Call
  • SMS with location – from Android apps
  • Recorded message containing location coordinates after iPhone registers a serious shock/crash (iPhone-14 and newer)

Препораки / Rekomandime / Recommendations

Препораки за ефикасна комуникација со операторите од 112

Препораки за ефикасна комуникација со операторите од 112

 

Пред да се јавите на 112

  • Останете смирени, говорете јасно и разбирливо
  • Знајте ја вашата локација и бидете свесни за вашата околина (каде се наоѓате). Адресата на која сте, знаменитостите или кои било други ориентири што може да се идентификуваат.
  • Имајте ги основните информации: Бидете спремни да обезбедите информации за итниот случај, вклучувајќи што се случило, каде и како се случило и и кој е загрозен.

За време на повикот:

  • Зборувајте јасно и полека. Избегнувајте да зборувате премногу брзо. Ова помага да се осигурате дека операторот ве разбира точно.
  • Одговорете на прашањата на операторот концизно и директно. Тие се обучени да поставуваат конкретни прашања кои помагаат брзо да се процени ситуацијата.
  • Останете фокусирани: Избегнувајте непотребни детали и држете се до фактите релевантни за итниот случај.
  • Следете ги упатствата. Слушајте ги внимателно сите упатства што ги дава операторот и следете ги. Овие упатства често се клучни за обезбедување на вашата безбедност и безбедноста на другите.
  • Не исклучувајте. Останете на линија додека операторот не ви каже да ја прекинете. Можеби ќе им требаат повеќе информации или ќе сакаат да ви дадат дополнителни инструкции.

После повикот:

  • Останете достапни, бидејќи операторот или одговорните за итни случаи можеби ќе треба да ве контактираат за повеќе информации.

 

 

REKOMANDIME PËR KOMUNIKIM EFEKTIV ME OPERATORËT 112

Para se të telefononi 112

  • Qëndroni të qetë, flisni qartë dhe kuptueshëm.
  • Njihni vendndodhjen tuaj dhe jini të vetëdijshëm për rrethinën tuaj (ku jeni). Adresa në të cilën jeni, pika referimi ose ndonjë pikë referimi tjetër e identifikueshme.
  • Keni informacionin bazë: Jini të përgatitur për të dhënë informacion rreth urgjencës, duke përfshirë atë që ndodhi, ku dhe si ndodhi dhe kush është në rrezik.

Gjatë thirrjes:

  • Flisni qartë dhe ngadalë. Shmangni të folurit shumë shpejt. Kjo ndihmon për t’u siguruar që operatori ju kupton me saktësi.
  • Përgjigjuni pyetjeve të operatorit në mënyrë koncize dhe të drejtpërdrejtë. Ata janë të trajnuar për të bërë pyetje specifike që i ndihmojnë ata të vlerësojnë shpejt situatën.
  • Qëndroni të fokusuar: Shmangni detajet e panevojshme dhe qëndroni te faktet që lidhen me urgjencën.
  • Ndiqni udhëzimet. Dëgjoni me kujdes të gjitha udhëzimet e dhëna nga operatori dhe ndiqni ato. Këto udhëzime janë shpesh vendimtare për të garantuar sigurinë tuaj dhe të të tjerëve.
  • Mos e mbyll telefonin. Qëndroni në linjë derisa operatori t’ju thotë të mbyllni telefonin. Ata mund të kenë nevojë për më shumë informacion ose duan t’ju japin udhëzime të mëtejshme.

Pas thirrjes:

  • Qëndroni në dispozicion, pasi operatori ose reaguesit e urgjencës mund të kenë nevojë t’ju kontaktojnë për më shumë informacion.

 

Recommendations for effective communication with 112 operators

Recommendations for effective communication with 112 operators

 

Before calling 112

  • Stay calm, speak clearly and understandably;
  • Know your location and be aware of your surroundings (where you are). The address you are at, landmarks or any other identifiable landmarks;
  • Have the basic information: Be prepared to provide information about the emergency, including what happened, where and how it happened, and who is at risk.

During the call:

  • Speak clearly and slowly. Avoid speaking too quickly. This helps ensure that the operator understands you accurately;
  • Answer the operator’s questions concisely and directly. They are trained to ask specific questions that help them quickly assess the situation;
  • Stay focused: Avoid unnecessary details and stick to the facts relevant to the emergency;
  • Follow instructions. Listen carefully to all instructions given by the operator and follow them. These instructions are often crucial to ensuring your safety and the safety of others;
  • Do not hang up. Stay on the line until the operator tells you to hang up. They may need more information or want to give you further instructions.

 

After the call:

  • Remain available, as the operator or emergency responders may need to contact you for more information.

 

КОРИСНИ ЛИНКОВИ / LIDHJE TË DOBISHME / USEFUL LINKS

European Emergency Number Association (Европската асоцијација за итни броеви)    https://eena.org/

МИНИСТЕРСТВО ЗА ЗДРАВСТВО  https://zdravstvo.gov.mk/

МИНИСТЕРСТВО ЗА ВНАТРЕШНИ РАБОТИ   https://mvr.gov.mk/default

ПРОТИВПОЖАРНА БРИГАДА     https://skopje.gov.mk/mk/skopje/protiv-pozarna-brigada/

АМСМ   https://amsm.mk/

Оваа веб-локација користи колачиња за да го подобри вашето искуство. Претпоставуваме дека тоа е во ред за Вас, но можете да се откажете ако сакате. Прифати Прочитај повеќе